คุมน้ำหนัก ลดไขมัน เสริมภูมิคุ้มกัน ชะลอวัย ด้วย “วูฟเฟีย” ซูเปอร์ฟู้ดสัญชาติไทย

วูฟเฟีย ซูเปอร์ฟู้ดสัญชาติไทยที่ทั่วโลกจับตา

หลายคนคงจะคุ้นเคยกันกับ “ซูเปอร์ฟู้ด” เป็นอย่างดีเพราะเป็นอาหารชนิดที่จัดว่าให้คุณค่าทางโภชนาการสูง อัดแน่นไปด้วยคุณประโยชน์ไม่ว่าจะเป็นวิตามิน เกลือแร่ และสารต้านอนุมูลอิสระในระดับที่มากกว่าผักและผลไม้ปกติ แต่อาจมีเพียงไม่กี่คนที่เคยได้รู้จัก “วูฟเฟีย” ซูเปอร์ฟู้ดสัญชาติไทยที่เริ่มจะเป็นที่นิยมแพร่หลาย โดยเฉพาะใน ญี่ปุ่น อเมริกา และอิสราเอล

วูฟเฟียคืออะไร

วูฟเฟีย มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Wolffia globosa เป็นพืชดอกขนาดเล็กที่สุดในโลก นิยมบริโภคกันมากในแถบภาคเหนือและภาคอีสานของไทย รู้จักกันในชื่อว่า ผำ หรือ ไข่น้ำ วูฟเฟียจัดว่าเป็นพืชที่มีโปรตีนสูง โดยมีโปรตีนถึง 25-40% ของน้ำหนักแห้ง สูงเทียบเท่าได้กับถั่วเหลือง แต่เนื่องจากวูฟเฟียเป็นพืชที่มีแป้ง ไขมัน และแคลอรี่ต่ำ ถ้ารับประทานในแคลอรี่เท่าๆ กัน การรับประทานวูฟเฟียจะได้โปรตีนถึงสองเท่าของถั่วเหลืองเลยทีเดียว โปรตีนที่พบในวูฟเฟียยังเป็นโปรตีนสมบูรณ์ มีกรดอะมิโนจำเป็นครบถ้วนและมีโพรไฟล์กรดอะมิโนคล้ายคลึงกับโปรตีนจากเนื้อสัตว์ มี BCAA สูงและมีกรดอะมิโนกำมะถันที่มักพบได้น้อยในโปรตีนจากพืชทั่วไป วูฟเฟียมีวิตามิน (A, B-complex, C, E, K) เกลือแร่ (เหล็ก แคลเซียม สังกะสี แมกนีเซียม) โอเมกา-3 ไฟเบอร์ และสารต้านอนุมูลอิสระ (โฟเลต เบตาแคโรทีน ซีอาแซนทิน ลูทีน) อีกทั้งวูฟเฟียยังเป็นพืชเพียงกลุ่มเดียวที่มีวิตามิน B12 ตามธรรมชาติ และเป็น B12 ที่ร่างกายดูดซึมมาใช้ได้จริง จึงเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่เน้นรับประทานอาหารที่ทำมาจากพืช (แพลนต์เบส) อีกหนึ่งในเทรนด์สุขภาพที่กำลังมาแรง

วูฟเฟียช่วยเรื่องสุขภาพ ทั้งคุมน้ำหนัก คุมน้ำตาล ลดไขมัน เสริมภูมิคุ้มกัน และชะลอวัย

งานวิจัยจากความร่วมมือของทีมจากประเทศอิสราเอลและทีมจากฮาร์วาร์ดพบว่าการรับประทานวูฟเฟียช่วยให้กลุ่มผู้ป่วยโรคไขมันที่กำลังคุมน้ำหนักสามารถลดน้ำหนักได้ดีขึ้น มีปริมาณไขมันพอกตับน้อยลง โดยผู้ป่วยที่รับประทานวูฟเฟียเพิ่มเติมด้วย มีค่าสัดส่วนไขมันที่สะสมในตับลดลงมากถึง 38.9% เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ควบคุมอาหารเพียงอย่างเดียวซึ่งไขมันสะสมลดลงเพียง 12.2% (1) ทั้งยังมีงานวิจัยที่แสดงว่าวูฟเฟียมีผลต่อการช่วยลดระดับคลอเรสเตอรอล (2) และมีผลช่วยควบคุมสมดุลระดับน้ำตาลในเลือด โดยในกลุ่มทดลองที่ดื่มเครื่องดื่มผสมวูฟเฟียทุกวันรายงานว่ามีความรู้สึกโหยน้อยลง อิ่มง่ายขึ้น พบว่าระดับน้ำตาลในกระแสเลือดตอนเช้าลดลง ค่าระดับกลูโคสหลังอาหารสูงสุดลดต่ำลง เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มที่ดื่มเครื่องดื่มชนิดอื่นที่มีปริมาณคาร์โบไฮเดรต โปรตีน และแคลอรี่เท่ากัน (3)

นักวิจัยสันนิษฐานว่าโฟเลตและสารโพลีฟีนอลที่วูฟเฟียมีในปริมาณสูงอาจจะเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยในการควบคุมน้ำหนัก ลดไขมันพอกตับ และควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด จากการศึกษาเพิ่มเติมพบว่าในวูฟเฟีย มีสารโพลีฟีนอลมากกว่า 200 ชนิด สารโพลีฟีนอลมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ช่วยลดการอักเสบ ชะลอวัย เสริมภูมิคุ้มกัน เมื่อตรวจกลุ่มผู้ที่รับประทานวูฟเฟียต่อเนื่องระยะยาว พบปริมาณสารโพลีฟีนอลในกระแสเลือดและในปัสสาวะเพิ่มสูงขึ้น (4) และยังมีการศึกษาที่ลงลึกไปถึงบทบาทของวูฟเฟียในการช่วยสร้างสมดุลจุลินทรีย์ในลำไส้อีกด้วย (5)

ของดีของไทยที่ไม่อยากให้สูญหายไป หรือได้ชื่อใหม่ว่าเป็นของต่างชาติ

แม้วูฟเฟียจะเป็นพืชพื้นถิ่นของไทย แต่ปัจจุบันคนไทยที่รู้จักและนิยมรับประทานวูฟเฟียเหลือน้อยลงทุกที ส่วนหนึ่งเป็นเพราะวูฟเฟียโตในบ่อน้ำธรรมชาติที่น้ำนิ่งและสะอาด เมื่อแหล่งน้ำธรรมชาติถูกปนเปื้อน วูฟเฟียจึงหาทานได้ยากขึ้นเรื่อยๆ อีกทั้งยังยากที่จะมั่นใจในความสะอาดปลอดภัย คงจะเป็นที่น่าเสียดายเป็นอย่างยิ่งถ้าของดีของไทยจะถูกลืมเลือน ทั้งๆ ที่วูฟเฟียเป็นพืชที่มีคุณค่าทางอาหารสูงระดับซูเปอร์ฟู้ดและมีคุณประโยชน์ด้านสุขภาพมากมายจนหลายประเทศเริ่มสนใจและนำพันธุ์จากประเทศไทยไปเพาะเลี้ยง โชคยังดีที่มีกลุ่มนักวิจัยผู้เชี่ยวชาญด้านพืชน้ำของไทยหันมาสนใจและพัฒนาการเพาะเลี้ยงวูฟเฟียด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัยมากขึ้น มีการตรวจสอบวิเคราะห์เพื่อให้มั่นใจในความสะอาดปลอดภัย ว่าไร้แบคทีเรียก่อโรค สารเคมี และโลหะหนักปนเปื้อน อีกทั้งยังใช้องค์ความรู้พัฒนาสายพันธุ์และระบบการเพาะเลี้ยงที่เพิ่มคุณค่าสารอาหารของวูฟเฟียให้มีค่าสูงกว่าทั่วไป หากใครสนใจจะทดลองรับประทานวูฟเฟีย แนะนำให้เลือกซื้อจากฟาร์มที่เพาะเลี้ยงในระบบกึ่งปิด มีการตรวจสอบค่าแบคทีเรียและโลหะหนักอย่างสม่ำเสมอไม่ให้ค่าเกินมาตรฐาน มีการล้างก่อนบรรจุด้วยน้ำโอโซน และแช่เย็นทันทีหลังบรรจุและตลอดการขนส่งถึงมือผู้บริโภค วูฟเฟียไม่ขม ไม่เหม็นเขียว เด็กทานได้ตั้งแต่อายุ 6 เดือนขึ้นไป จะลองสำหรับลูกที่ทานผักยาก ผู้สูงวัยที่เคี้ยวลำบาก หรือทานเพื่อเสริมสุขภาพเหมือนผักใบเขียวทั่วไปก็ทานง่าย ได้คุณค่า ดีต่อสุขภาพค่ะ

งานวิจัยที่อ้างอิง

(1) Yaskolka Meir A, Rinott E, Tsaban G, et al. Effect of green-Mediterranean diet on intrahepatic fat: the DIRECT PLUS randomised controlled trial. Gut. 2021 Jan 18:gutjnl-2020-323106.

(2) Tsaban G, Yaskolka Meir A, Rinott E,et al. The effect of green Mediterranean diet on cardiometabolic risk; a randomised controlled trial. Heart. 2020 Nov 23:heartjnl-2020-317802.

(3) Hila Zelicha, Alon Kaplan, Anat Yaskolka Meir, et al. The Effect of Wolffia globosa Mankai, a Green Aquatic Plant, on Postprandial Glycemic Response: A Randomized Crossover Controlled Trial. Diabetes Care. Jul 2019, 42 (7) 1162-1169;

(4) Yaskolka Meir A, Tuohy K, von Bergen M, et al. The Metabolomic-Gut-Clinical Axis of Mankai Plant-Derived Dietary Polyphenols. Nutrients. 2021; 13(6):1866.

(5) Rinott E, Youngster I, Yaskolka Meir A, et al. Effects of Diet-Modulated Autologous Fecal Microbiota Transplantation on Weight Regain. Gastroenterology. 2021 Jan;160(1):158-173.e10.

บทความจาก

คอลัมน์ Skin talk คุยสบายกับหมอมด

โดย ดร.พญ.พลินี รัตนศิริวิไล แพทย์ประจำศูนย์ผิวพรรณและความงาม รพ.พญาไท1 และ รพ.พญาไท2

นิตยสาร HealthNews ฉบับเดือนตุลาคม 2564